Η Άνω Σύρος είναι κατά τη γνώμη μου αν όχι η πιο όμορφη Χώρα του Αιγαίου, τότε η πιο ιδιαίτερη. Όπως τη βλέπεις από το λιμάνι είναι ο πιο ψηλός από τους δυο λόφους. Ο άλλος με την Ανάσταση στην κορυφή είναι το Βροντάδο. Πρόκειται για μεσαιωνικό οικισμό που ιδρύθηκε το 1200 μ.Χ, χτίστηκε κι αναπτύχθηκε μακριά από τη θάλασσα για το φόβο των πειρατών, πάνω σε ένα ψηλό κωνικό βραχώδη λόφο κι έχει τον Καθολικό ναό του Αγίου Γεωργίου κορώνα στο κεφάλι του.
Του 1200 κι εκείνος. Που κοιτά την Ερμούπολη αφ’ υψηλού χωρίς να φθονεί τα νεοκλασικά και την αρχοντιά της γιατί αυτός έχει τη δικιά του αυθεντική φινέτσα που ο κάθε επισκέπτης του νησιού οφείλει να γνωρίσει.
Τα αυτοκίνητα εδώ φτάνουν ως ένα σημείο. Υποχρεωτικά αφήνεις την άνεση του ταξί, του μίνι μπας ή του I.X. σου. Μερικά βήματα και φτάνεις στην κεντρική είσοδο της Άνω Σύρου, την περίφημη Καμάρα. Φυσικά δεν είναι η μοναδική είσοδος υπάρχουν κι άλλες. Το Άνω και Κάτω Τέρμα, η Πορτάρα, ο Σα Μπαστιάς που κάποτε είχαν και ξύλινη πόρτα που σφράγιζε την Πόλη. Ναι, κάποτε η Άνω Σύρος κατοικούταν από μερικές χιλιάδες κατοίκους. Τώρα οι μόνιμοι κάτοικοι είναι λιγοστοί.
Από όποια είσοδο κι αν μπεις, πήγαινε με τα πιο αναπαυτικά παπούτσια σου, υποψιασμένος και οργανωμένος. Απέφυγε τις ώρες του δυνατού ήλιου και της ζέστης και φρόντισε να είναι μέρα ακόμα. Η κάμερα ή το κινητό στο χέρι για τις απαραίτητες φωτό και ξεκίνα τη βόλτα σου προετοιμασμένος για πολύ σκαλάκι, πολύ ανεβοκατέβασμα, πολύ στενάκι, πολύ σπιτάκι. Κάποια από αυτά κλειστά, κάποια στραπατσαρισμένα από το χρόνο, κάποια καλοσυντηρημένα και φρεσκοβαμμένα, όλα τους δεμένα σε μια σφιχτή αγκαλιά, τόσο που η κρεβατοκάμαρα του ενός μπαίνει στην κουζίνα και το βεραντάκι του άλλου. Εδώ θα συναντήσεις τις πιο ζεν γάτες που έχεις δει ποτέ στη ζωή σου. Άσπρες, μαύρες, ασπρόμαυρες, ξανθές, κοκκινομάλλες και παρδαλές σε όλες τις αποχρώσεις ξαπλωμένες σε πεζούλια και αυλές να σε παρακολουθούν με συγκατάβαση καθώς εσύ ιδρώνεις, λαχανιάζεις και θαυμάζεις κάθε δυο βήματα, κάθε τρία σκαλάκια.
Η ιδιωτικότητα εδώ πάνω παίρνει μηδέν, αλλά η ομορφιά περισσεύει και σε αποζημιώνει χαϊδεύοντάς σου τα μάτια σε κάθε ευκαιρία, η θέα κόβει ανάσες –βοηθάνε και τα σκαλάκια βλέπεις, ο αέρας φυσάει αλλιώτικα. Κι η ζωή κυλά αλλιώς, σε κάνει πιο συνειδητοποιημένο, πιο ολιγαρκή. Τι τα θες τα πολλά; Πόσα μέτρα θέλει η ευτυχία να χωρέσει; Πόσα θέλει ο άνθρωπος να χορτάσει; Πόσα θέλει η ψυχή να αγαλλιάσει; Γι’ αυτό λατρεύω την Άνω Σύρο. Διορθώνει τις προτεραιότητες που έχω στο μυαλό μου και με φέρνει στα ίσα μου.
Κάπου ανάμεσα σε όλα αυτά βρίσκεται και το μοναδικό ίσωμα του οικισμού, η οδός Δον Ι. Στεφάνου. Που ξεπερνά σε μήκος τα 100 μέτρα και σε φάρδος το ένα και τριάντα και τη λένε Πιάτσα. Γιατί αυτή είναι η… εμπορική λεωφόρος του οικισμού. Με τα μαγαζιά, τα καφέ, τα εστιατόρια, τα μουσεία, τις μπουκαμβίλιες και την περατζάδα. Κι όταν λέω ίσωμα μην το πάρεις τοις μετρητοίς, έτσι; Συχνά πυκνά διακόπτεται από μερικά σκαλάκια για να μην ξεχαστείς πως βρίσκεσαι στην Άνω Σύρο, την Απάνω Χώρα της πολυτραγουδισμένης Φραγκοσυριανής.
Τα μέρη που αξίζει να δεις εδώ πάνω εκτός από τον ναό του Αγίου Γεωργίου, την Μητρόπολη των Καθολικών στην κορυφή του λόφου είναι το Μουσείο του Μάρκου Βαμβακάρη, το Μουσείο Επαγγελμάτων που στεγάζεται στο Αρχείο του Δήμου της Άνω Σύρου, του πρώτου Δήμου της Ελλάδας, το οποίο είναι εντυπωσιακό για την οργάνωσή του, η Μονή των Ιησουϊτών, οι λεγόμενοι Καπουτσίνοι όπου θα χρειαστεί ραντεβού για να μπείτε, να δείτε και τον ναό της Παναγίας Καρμήλου.
Η θέα χορταίνει μόνο το μάτι. Να φάμε και κάτι;
Ταβέρνα ο Λιλής
Είναι η πιο παλιά και πιο γνωστή ταβέρνα του νησιού με υπέροχες βεράντες και θέα που σε κάνει να θες να μείνεις για πάντα στην Άνω Σύρο. Το hot spot σημείο της βέβαια είναι Κατώγα της με τα κρασοβάρελα, το τζουκμποξ, τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες και το τεράστιο πορτραίτο του Μάρκου Βαμβακάρη. Εκεί που είχε παίξει κι ο ίδιος ο Μάρκος για μια χειμερινή σεζόν όταν είχε επιστρέψει στο νησί του, γνωστός μουσικός πια. Μουσειακός σχεδόν χώρος ανοίγει σπάνια πια. Ο Λεονάρδος Ρούσσος, εγγονός του Λιλή κρατάει το παραδοσιακό ύφος του μαγαζιού που φημίζεται για τους κεφτέδες, την καπαροσαλάτα, την μαϊντανοσαλάτα και τα ψητά της ώρας.
Ο Λεονάρδος έχει προσθέσει πρόσφατα και 2-3 δημιουργικές πινελιές στο μενού του- έχει περάσει από τη σχολή chef d’oeuvre βλέπετε- κι έχω φάει εξαιρετικά από τα χέρια του, αλλά αυτό που δεν θα ξεχάσω ποτέ, είναι το γλυκό συκαλάκι που φτιάχνει, μαζεύοντας ο ίδιος με τα χέρια του τα 5.000 συκαλάκια κάθε χρόνο σκαρφαλώνοντας σαν το κατσίκι στις αγριοσυκιές της Άνω Σύρου, αλλά και το δικό του λικέρ τριαντάφυλλο. Αν είστε τυχεροί θα δοκιμάσετε κι εσείς, τα φτιάχνει και τα προσφέρει κέρασμα στους πελάτες του, όσο υπάρχουν φυσικά.
Η Απανοχωρίτισσα
Εδώ θα έρθετε για τσιπουράκι, μπιρίτσα, κρασάκι και μεζεδάκι, για τα υπέροχα σπιτικά γλυκά της γλυκύτατης Ελέανας -που κάποτε μου χάρισε την συνταγή της συριανής σφολιάτσας- και τη μαγευτική θέα φυσικά που προσφέρεται σε τεράστιες μερίδες. Το ταρατσάκι της Απανοχωρίτισσας είναι όλα τα λεφτά.
Η ίδια έχει αποχωρήσει και στη θέση της είναι πια βρίσκεται η κόρη της, η πανέμορφη και πανάξια Άννα που μαγειρεύει όλα τα νόστιμα του μαγαζιού. Τα γλυκά της Ελεάνας όμως δεν λείπουν και αλλάζουν κάθε τόσο για να μην τα βαριέσαι. Η φουντουκόπιτα, η ροδακινόπιτα κι η σοκολατόπιτα παίζουν δυνατά και είναι πραγματικά υπέροχα.
Φραγκοσυριανή
Θα τη συναντήσεις στο τέλος της Πιάτσας στην πλατεία Μάρκου Βαμβακάρη και θα την αναγνωρίσεις αμέσως από τον αδριάντα του Μάρκου που στέκει σε περίοπτο σημείο με το μπουζούκι του και την πιο υπέροχη μπουκαμβίλια όλου του νησιού.
Θα σε υποδεχτεί τόσο θαλερή και λουλουδιασμένη που δεν θα πιστεύεις πόσο.
Θα πάρεις θέση στα τραπεζάκια και τις καρέκλες της που είναι στοιχισμένα στη σειρά σαν θερινό σινεμά και θα απολαύσεις τον καφέ, το ουζάκι ή το τσιπουράκι σου με αξιοπρεπή μεζεκλίκια, αγκαλιά σχεδόν με το Μάρκο και την απεριόριστη θέα μπροστά σου να παίζει σαν βραβευμένη ταινία τεράστιου μήκους.
Συριανών Καφεποτείο
Με lounge διάθεση κι όμορφες χαμηλόφωνες μουσικές, με έμφαση στη διακόσμηση και αεροπλανική θέα, το Καφεποτείο είναι το πιο όμορφο καφέ-σνακ μπαρ της Άνω Σύρου.
Για καφέ, αναψυκτικό, ποτό, ένα μικρό σνακ, κρασί με ένα κρύο συνοδευτικό πιάτο είναι ό,τι καλύτερο.
Το φεγγάρι
Η κόρη μου τα τελευταία καλοκαίρια εκθέτει τα κοσμήματά της σε κάποια από τις αίθουσες που ο Δήμος διαθέτει σε καλλιτέχνες που θέλουν να δείξουν τη δουλειά τους.
Την πρώτη φορά που μου είπε «πάω στο Φεγγάρι να φέρω καφέ» ταράχτηκα λίγο. Μετά συνήθισα και δεν ανησυχούσα πως θα αργήσει. Το Φεγγάρι βρίσκεται πάνω στην Πιάτσα όπου βγάζει και 2 τραπεζάκια, είναι όμορφα φροντισμένο και διακοσμημένο, τρισχαριστωμένο θα έλεγα.
Έχει επίσης πίσω βεραντούλα και ταρατσάκι με σούπερ ουάου θέα, αγαπάει την κλασική και τις τζαζ μουσικές, φτιάχνει τέλειο καφέ, κοκτέιλ, πορτοκαλόπιτα, αλλά εγώ κόπηκα με το παγωτό χαλβαδόπιτα που σερβίρει με ένα πολύ ιδιαίτερο και δημιουργικό τρόπο…
Maison de Mεζέ
Αγαπημένο σημείο αναφοράς στην Άνω Σύρο, βρείτε εδώ όλες τις πληροφορίες.
Η Απάνω Χώρα
Γνωστό και ως «του Μαρίνου» το καλοκαίρι λειτουργεί από το πρωί σαν καφενείο, στην πορεία της μέρας γίνεται μεζεδοπωλείο και το βράδυ οι ζωντανές μουσικές του με ρεμπέτικα και λαϊκά χωρίς μικρόφωνα και ενισχυτές γίνεται το πιο hot σημείο της Άνω Σύρου από τότε που έκλεισε ο Ξανθομάλλης. Βρίσκεται πάνω στην Πιάτσα, πριν το Μουσείο του Βαμβακάρη, δεν του φαίνεται αλλά έχει μια τεράστια πίσω βεράντα με θέα «κάτσε καλά». Νόστιμη κουζίνα με κάμποσα τηγανιτά αν είσαι φίλος, εγώ ξεχώρισα το μπεκρή μεζέ, το χοιρινό με μέλι και τη μελιτζάνα με φέτα στο πήλινο. Άμα σου αρέσουν οι μουσικές να ξέρεις πως στο κρεβάτι σου θα πας τις μικρές ώρες για ύπνο.
Τσιπουράδικο 50-50
Θα ήταν σοβαρή παράλειψη να το αγνοήσω αφού είναι το πρώτο μαγαζί που θα συναντήσεις στην Άνω Σύρο. Βρίσκεται πριν την Καμάρα και είναι καθαρόαιμο μεζεδοπωλείο που δουλεύει από το απόγευμα και μετά.
Βορνάς
Βρίσκεται κοντά στο πάνω τέρμα κι έχει βεράντα με υπέροχη θέα. Από το πρωί ανοιχτό για πρωινό και καφέ, μέχρι το βράδυ με μεζέδες και σνακ.
