Iδού η Ρόδος που δεν ήξερα…

Αν έχεις πάει μια φορά στη Ρόδο και νομίζεις πως την ξέρεις, κάνεις μέγα λάθος. Όπως έκανα κι εγώ για χρόνια που είχα πάει περισσότερες από μία φορές. Τώρα όμως ξέρω και το μοιράζομαι…

Οι γονείς μου είχαν πάει ταξίδι του μέλιτος στη Ρόδο και μεγάλωσα με τις διηγήσεις της μαμάς μου για το παλάτι των ιπποτών και την ακαταμάχητη γοητεία της Παλιάς Πόλης. Πρώτη φορά το σκέπτομαι, αλλά μήπως από τη Ρόδο ξεκίνησε η περιπέτεια της ζωής μου; Ίσως… Από παιδί επίσης, έχω στα αυτιά μου την αγχωμένη κόρνα του αυτοκινήτου που καλεί το «δόλωμα» Αλίκη Βουγιουκλάκη να αφήσει το Βαγγέλη Βουλγαρίδη στην αθωότητα μου εγκαταλείποντας παράλληλα ένα μεγάλο έρωτα, αλλά στο τέλος εκείνη σύσσωμη με την ομορφιά και τα νιάτα της τρέχει και πέφτει στην αγκαλιά του. Όλα αυτά κινηματογραφικά μέσω μικρής ασπρόμαυρης οθόνης και κάτω από την πιο πολυφωτογραφημένη πέργκολα της Ρόδου, στα Λουτρά Καλλιθέας.

Όμως έχω και δικές μου φωτογραφίες από την πενταήμερη της τρίτης Λυκείου στη Ρόδο κι ένα σημάδι στο γόνατο από τότε, ενθύμιο μιας εντυπωσιακής τούμπας από την πρώτη επίσκεψή μου στη Λίνδο. Έχω και μεταγενέστερη φωτό με κοντοκουρεμένο μαλλί να ανεβαίνω τη Λίνδο καβάλα σε γαϊδουράκι.  Έχω πάει και στη Σάλακο στη γιορτή του γιαπρακιού, έχω δει πώς φτιάχνεται και έχω γευτεί το λόπι, το ιδιαίτερο μικροσκοπικό της φασόλι κι έχω λιγώσει με το μελεκούνι της. Έχω κολυμπήσει στις θάλασσές της κι έχω δει τους σέρφερς στο Πρασονήσι. Έχω δει τις πεταλούδες και ξέρω πως έχει ελάφια και ψηλά καταπράσινα βουνά. Έχω κι αδερφό που ζει και δουλεύει πάνω από 20 χρόνια στο νησί με την οικογένειά του. Δεν ήξερα και λίγα δηλαδή…

Η πρόσκληση ωστόσο ήρθε από το Rodos Palace και αφορούσε σε ένα 3ήμερο που περιελάμβανε διαμονή σε ένα από τα πιο φαντασμαγορικά δωμάτια με θέα στο απόλυτο μπλε του Αιγαίου και ξενάγηση σε μερικά hotspot του νησιού που είχε επιλέξει και θα μας έδειχνε η ίδια η Ελένη Ψυχούλη. Όσα χρόνια την ξέρω μου μιλάει με τόση αγάπη για τη Ρόδο και τους υπέροχους ανθρώπους της, για το φίλο της το Μάκο, για τα καλοκαίρια στο νησί, για το μαγικό φαγητό. Πήγα χαλαρή και προετοιμασμένη να ζήσω τη μαγεία, αφού ήξερα ότι δεν υπήρχε περίπτωση να δω τίποτα γνωστό και δεν έπεσα έξω.

Το νέο concept Abav2

Τα δωμάτια του κεντρικού κτηρίου του Rodos Palace από τον 7^ο έως τον 17^ο όροφο είναι πλήρως ανακαινισμένα, έχουν θέα στο πέλαγος που κόβει ανάσες και η αίσθηση από κει ψηλά είναι πραγματικά μοναδική, σχεδόν αεροπλανική. Κατά τα άλλα το ξενοδοχείο είναι απέραντο με συνεδριακούς χώρους, πισίνες εσωτερικές κι εξωτερικές, διαμερίσματα και βίλες, spa, μασάζ, καταστήματα και σούπερ μάρκετ. Το πιο σημαντικό όμως -για μένα τουλάχιστον- του Αbav2 είναι τα προγράμματα «ζήσε σαν ροδίτης τη δική σου Ρόδο» που δεν είναι ένα αλλά 12 κι έχει σχεδιάσει η Μαίρη Καμπουράκη με την βοήθεια της Ελένης Ψυχούλη, μπορούν να ακολουθήσουν οι επισκέπτες με βάση τα ενδιαφέροντά τους και μέσα από αυτά να ανακαλύψουν τα πιο κρυμμένα μυστικά του νησιού. Μια μικρή γεύση από αυτό πήραμε κι εμείς.

Η οικογένεια Καμπουράκη είναι μια φωτισμένη οικογένεια που η φιλοξενία και η αγάπη για τον τόπο κυλά στο αίμα τους. Μυαλά ανοιχτά κι ακομπλεξάριστα, δεν επιδιώκουν να περνάνε βραχιολάκι στο δεξί και να κρατάνε τους πελάτες τους κλεισμένους στο ξενοδοχείο τους που ούτως ή άλλως είναι υπέροχο, με άριστες υπηρεσίες, αλλά βλέπουν το θέμα σφαιρικά και τη Ρόδο σαν προορισμό και αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να προσφέρουν στους επισκέπτες τους μια ολοκληρωμένη εμπειρία φιλοξενίας. Αποχαιρετώντας τους θέλουν να τους αφήνουν γεμάτους Ρόδο. Να έχουν χαρεί τις ομορφιές, να έχουν γνωρίσει την ιστορία της, να έχουν δει ακόμα και τα κακώς κείμενα της σύγχρονης πραγματικότητας, να έχουν γευτεί την τοπική κουζίνα και τα προϊόντα της, να έχουν πιει το κρασί και τη σούμα της, να νιώσουν την ουσία και την αλήθεια της. Δεν θα σου προτείνουν μόνο το «12 νησιά», το γαστρονομικό τους εστιατόριο που φέτος ανέλαβε ο ροδίτης σεφ Νίκος Ζερβός, αλλά και τα πιο κρυμμένα κι απομακρυσμένα ταβερνάκια του νησιού που αξίζουν πραγματικά να γνωρίσεις. Με την ευκαιρία να σας πω πως το μενού στο «12 νησιά» είναι εξαιρετικό, όπως και το πρωινό.

ΤΡΩΓΟΝΤΑΣ ΣΤΗ ΡΟΔΟ…

Η ροδίτικη κουζίνα είναι μια αδικημένη κουζίνα και μια κατηγορία από μόνη της, ωστόσο είναι ελάχιστα γνωστή στην υπόλοιπη Ελλάδα. Επηρεασμένη από κατακτητές μέσα στο πέρασμα των αιώνων έχει αφομοιώσει υλικά, μπαχαρικά και συνήθειες κι αποκτήσει μια δική της μοναδική φυσιογνωμία. Το γόνιμο έδαφος του νησιού και η θάλασσα γεμίζουν το ροδίτικο τραπέζι με όλων των ειδών τα μποστανικά, με όσπρια, λαχανικά, φρούτα, λουλούδια, ελιές και ελαιόλαδο, κρέατα, ψάρια, θαλασσινά, ενίοτε και κυνήγι. Ιδιαίτερα διαδεδομένο στο νησί είναι το πλιγούρι από στάρι, τα ζυμαρικά όπως τραχανάς, μακαρόνια, χυλοπίτες και τα πράσινα όπως κάππαρη, άγρια χόρτα, βλίτα, κληματόφυλλα. Κόκκινες κολοκύθες, κρεμμύδια, φασολάκια και άλλα πολλά που χρησιμοποιούνται σε πολλές παραδοσιακές συνταγές. Η χρήση δε του κύμινου στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική, είναι σχεδόν εμμονική. Στη Ρόδο μάλιστα το λένε «μακριά μυρωδιά».

Τα πιο χαρακτηριστικά πιάτα της 

• Γιαπράκια: Ντολμαδάκια από αμπελόφυλλα, γεμισμένα με κιμά, ρύζι, κρεμμύδι, ντομάτα, δυόσμο, μαϊντανό και κύμινο φυσικά!
• Πιταρούδια: ρεβιθοκεφτέδες με άφθονο ψιλοκομμένο δυόσμο, κρεμμύδια και ντομάτα που τηγανίζονται σε καυτό λάδι. Πιταρούδια βέβαια φτιάχνουν με τα πάντα, κυρίως με ό,τι περισσεύει από το τραπέζι της προηγούμενης.
• Λακάνη: εορταστικό φαγητό που περιλαμβάνει κρέας (κατσίκι, αρνί ή μοσχάρι) με χοντρό πλιγούρι, ρεβίθια και ντομάτα, αρωματισμένο με κανέλα και φυσικά κύμινο, σιγοψημένο αποβραδίς στον ξυλόφουρνο μέσα σε μεγάλο πήλινο σκεύος χωρίς καπάκι για να κάνει κρούστα από πάνω. Μαγειρεύεται παραμονή των Αγίων Αποστόλων (30 Ιουνίου) για το τραπέζι της επομένης.
• Γεμιστά: Όλων των ειδών από ντομάτες και πιπεριές έως κολοκυθοανθούς και κρεμμύδια.
• Καράβολους: σαλιγκάρια δηλαδή, κοκκινιστά με άφθονα κρεμμύδια και κύμινο ή μαγειρεμένα με πλιγούρι
• Κατσικάκι στον πυδιακό: ψημένο στον ξυλόφουρνο δηλαδή μέσα στενό και ψηλό πήλινο τσουκάλι
• Κοτόπουλο με πλιγούρι & όρνιθα με λουκούμι: ένα είδος τοπικού ζυμαρικού
• Λόππι: το μικροσκοπικό φασόλι μαγειρεμένο πότε χορτοφαγικά και πότε με κατσικίσιο κρέας.
• Αμάραγγους: τα βλαστάρια των μαργαριτών του Μαγιού, που τρώγονται βραστά με ξύδι, συνοδεία σκορδαλιάς!
• Καμηλάκια: Καμηλάκια λένε στη Ρόδο τα κυκλάμινα αλλά και τα ντολμαδάκια που φτιάχνουν από τρυφερά φύλλα κυκλάμινων. Αφού ζεματιστούν τα φύλλα, όπως ακριβώς και τα αμπελόφυλλα, γεμίζονται με ρύζι, μαγειρεύονται στην κατσαρόλα και περιχύνονται με αβγολέμονο. Τα κυκλάμινα έχουν μια ιδιαίτερη θέση στην τοπική γαστρονομία που ίσως είναι και μοναδική. Επίσης, οι βολβοί των κυκλάμινωνκαθαρίζονται από την εξωτερική φλούδα και ξύνονται όπως το κυδώνι, ξεπικρίζονται με επαναλαμβανόμενα βρασίματα και αφού σιγοβράσουν με άφθονη ζάχαρη και τριμμένο μοσχοκάρυδο τρώγονται ως γλυκό του κουταλιού, μοναδικό στην Ελλάδα!
• Κολοκούδι: κολοκύθα κόκκινη ψημένη στο φούρνο
• Ντολμάδες με φακές σε φύλλα κυκλάμινου
• Βλίτα και γλιστρίδες γιαχνί

Τα 5 πιο χαρακτηριστικά γλυκά της Ρόδου

1. Μελεκούνι: Το περίφημο, πατροπαράδοτο και ρομβοειδώς κομμένο γλυκό των Ροδιτών που προσφέρεται σε όλα τα χαρμόσυνα γεγονότα, αρραβώνες, γάμους, γεννητούρια, βαφτίσια, ονομαστικές γιορτές. Μοιάζει με παστέλι αφού έχει για βάση του καβουρντισμένο σουσάμι -ολόκληρο και σπασμένο και μέλι, ποτέ θυμαρίσιο. Κάποιες φορές του προσθέτουν και αμύγδαλο. Έχει μαλακή μελένια υφή και άρωμα που διαφέρει από συνταγή σε συνταγή. Συνήθως το αρωματίζουν με φλούδα πορτοκαλιού, κανέλα και μοσχοκάρυδο. Παλαιότερα το μελεκούνι είχε και ρόλο προσκλητήριου γάμου. Έστελναν ένα μικρό ρομβοειδές κομμάτι από μελεκούνι αντί για προσκλητήριο. Οι Απολλωνιάτισες στο εργαστήριό τους στα Απόλλωνα φτιάχνουν εξαιρετικό μελεκούνι 100% χειροποίητο. Έβαλα κι εγώ το χεράκι μου σε μια παρτίδα…
2. Μαντινάδες: ένα ξεχωριστό είδος μικρού τετραγωνισμένου ξεροτήγανου, το οποίο αφού τηγανιστεί μπαίνει σε διαλυμένο μέλι με ανθόνερο και πασπαλίζεται με ψιλοτριμμένα αμύγδαλα. Πραγματικά με αυτό το ξεροτήγανο γύρισε το μάτι μου. Δεν έχω φάει πιο νόστιμο στη ζωή μου!
3. Μοσχοπούγκια: πιτάκια γεμισμένα με μείγμα από ξηρούς καρπούς, παξιμάδι και μπαχαρικά τυλιγμένα σε άχνη ζάχαρη, ένα άκρως εορταστικό γλυκό.
4. Ταχινόπιτες: μικρές πίτες οι οποίες αφού ψηθούν, αλείφονται με ένα μείγμα από ταχίνι, ζάχαρη, κανέλα και γαρίφαλο και τυλίγονται σε ρολό.
5. Πελτέ από καΐσι: πελτές από βερίκοκο που φτιάχνεται από τη φλούδα ή από ολόκληρο το φρούτο και σερβίρεται ως γλυκό του κουταλιού.

ΚΑΙ ΠΙΝΟΝΤΑΣ…

Οι ΡόδΟινοι δρόμοι του κρασιού

Ο αμπελώνας της Ρόδου δεν χτυπήθηκε ποτέ από τη φυλλοξήρα γι’ αυτό και σήμερα υπάρχουν στο νησί αμπέλια ηλικίας πάνω από 70 χρόνων. Τα περισσότερα αμπέλια βρίσκονται στην περιοχή του Αταρύβου. Οι πλαγιές του Ατάβυρου είναι η κύρια περιοχή των λευκών, ερυθρωπών και ερυθρών οίνων ΠΟΠ (ΟΠΑΠ) Ρόδο. Αξίζει να δοκιμάσετε το Λευκό Μοσχάτο, το Αθήρι και την Μανδηλαριά– που στη Ρόδο λέγεται Αμοργιανό, το Μοσχάτο Trani και το Ασύρτικο. Βέβαια, μαζί με τις ελληνικές καλλιεργούνται και ξένες ποικιλίες οι οποίες συμμετέχουν στην οινοποίηση. Η Ρόδος έχει μια ακόμα ονομασία προέλευσης τον γλυκό λευκό οίνοΠΟΠ (ΟΠΕ) Μοσχάτος Ρόδου.  Για να επισκεφτεί κανείς με άνεση όλα τα οινοποιεία της Ρόδου χρειάζεται 2 ημέρες ακολουθώντας τους 2 δρόμους του κρασιού που σχηματίζονται. Αν και η ΡόδΟινη οδός είναι ενιαία, ο διαχωρισμός σε 2 διαδρομές είναι πιο λειτουργικός για τον επισκέπτη. Πρώτος είναι ο δρόμος του κρασιού του Αταβύρου που σε πάει στην καρδιά του ροδίτικου αμπελώνα, σε 5 οινοποιεία και 2 αποστακτήρια σούμας. Δεύτερος είναι ο δρόμος του κρασιού των Πεταλούδων που εκτός από την κοιλάδα των Πεταλούδων σε πάει και σε 3 οινοποιεία.

1. Emery– Έμπωνας Αταβύρου, Ρόδος – επισκέψιμο οινοποιείο
2. Οινοποιείο Κουνάκη– Έμπωνας Αταβύρου, επισκέψιμο οινοποιείο
3. Οινοποιείο Οικογένειας Αλεξανδρή– Έμπωνας Αταβύρου
4. Κρασιά Μερκούρης– Έμπωνας Αταβύρου, επισκέψιμο παραδοσιακό οινοποιείο & αποστακτήριο σούμας
5. ΚΑΪΡ, CAIR– 5ο χλμ Ρόδου Λίνδου, επισκέψιμο οινοποιείο
6. Οινοποιείο Αναστασίας Τριανταφύλλου– Κάτω Καλαμώνας Πεταλούδων
7. Οινοποιείο Πιπέρη Παναγιώτη– Απόλλωνας Αταβύρου
8. Tatakis Wines– Ιαλυσός (Τριάντα)

Σούμα το ροδίτικο απόσταγμα

Η σούμα είναι παραδοσιακό απόσταγμα της Ρόδου που γίνεται μόνο από στέμφυλα και κρασί. Διαφέρει από τη σούμα της Χίου η οποία γίνεται κυρίως από σύκα, ενίοτε και στέμφυλα ως 20%. Όπως όλα τα ελληνικά αποστάγματα, έτσι και η σούμα για να αναδειχτούν χρειάζονται καλό μεζέ και καλή παρέα.

Δες και 3 προτάσεις για φαγητό στη Ρόδο εδώ