Το σουσαμένιο κουλούρι που έχει κατοχυρωθεί σαν Θεσσαλονίκης αλλά είναι δύσκολο να βρεις φούρνο σε όλη την Ελλάδα που να μην το πουλάει, φτιάχνεται από τους αρτοποιούς από τα Βυζαντινά κιόλας χρόνια και πουλιόταν στην Πόλη και τη Θεσσαλονίκη με τεράστια επιτυχία. Οι κουλουρτζήδες που το πουλούσαν λέγεται πως ήταν Ηπειρώτες κατά κύριο λόγο. Ο λαϊκός μύθος λέει πως οι Ηπειρώτες σαν παιδιά έτρωγαν από τη μάνα τους και κάτι χαϊδευτικές σφαλιάρες στο κεφάλι που συνοδεύονταν με την ευχή «και στην Πόλη κουλουρτζής γιόκα μου». Ο ίδιος μύθος λέει πως χρωστάνε το πλατύ κεφάλι τους στον ταβά με τα κουλούρια που κουβαλούσαν για να τα πουλήσουν στους δρόμους. Αλήθεια ή ψέματα, το κουλούρι είναι το διαχρονικότερο κολατσιό όλων των εποχών, αυτό που κόβει την πρωινή λιγούρα με τον πιο νόστιμο τρόπο και που αγαπάω περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Σκέτο στο χέρι κατ’ ευθείαν από το πανέρι του κουλουρτζή. Στο σπίτι που έχω τα κουμάντα μου, το θέλω παρέα με έναν ελληνικό καφέ και λίγο τυρί. Κασέρι ή γραβιέρα κατά προτίμηση. Ή με φέτα κι ελιές δίπλα σε 1 φλιτζάνι με ζεστό τσάι του βουνού. Με τρελαίνει αυτός ο συνδυασμός και τον θεωρώ το καλύτερο πρωινό του κόσμου. Στις μέρες μας τα κουλούρια Θεσσαλονίκης έχουν εμπλουτιστεί με σταφίδες, σοκολάτες, ελιές, με αλεύρι ολικής άλεσης κι ηλιόσπορους, με λιαστές ντομάτες και ότι βάζει το μυαλό σου. Μάλιστα έχουν ανοίξει και ολόκληρα καταστήματα με θέμα το κουλούρι και τις παραλλαγές του. Ε, δεν μου αρέσουν ρε παιδιά. Το κουλούρι το θέλω σκέτο με το σουσαμάκι του, για να το συνοδεύσω με ότι θέλω εγώ. Ένας ελληνικός καφές κι ένα κουλούρι είναι ό,τι χρειάζομαι. Το πιο μαγικό κουλούρι το έχω φάει στη Θεσσαλονίκη από ένα κουλουρτζή στην Τσιμισκή. Ήταν λεπτό τραγανό και τόσο μυρωδάτο που δεν θα το ξεχάσω ποτέ. Ωστόσο η συνταγή που σας δίνω, με το χέρι στην καρδιά είναι ίσως το δεύτερο καλύτερο από ότι άλλο καλό κουλούρι έχω δοκιμάσει.
Υλικά για 7-8 κουλούρια
- 130γρ. αλεύρι ολικής άλεσης
- 270γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις
- 1 φακελάκι ξηρή μαγιά
- 1 κουτ σούπας αλάτι
- 1 κουτ.. σούπας ζάχαρη
- 250ml νερό χλιαρό
- 2 κουτ. σούπας σπορέλαιο
Για το τελείωμα
- 3 κουτ. σούπας πετιμέζι
- 750ml νερό κρύο
- 1 – 1 ½ φλιτζάνι σουσάμι
Εκτέλεση
- Βάζετε τα δύο αλεύρια (αφού κρατήσετε λίγο από το λευκό αλεύρι στην άκρη) σε λεκανίτσα και ανακατεύετε μέσα τη μαγιά, το αλάτι και τη ζάχαρη. Προσθέτετε το χλιαρό νερό σταδιακά (ίσως χρειαστείτε λίγο ακόμη) και ανακατεύετε με κουτάλι στην αρχή και στη συνέχεια ξεκινάτε να ζυμώνετε με το χέρι μέχρι να φτιάξετε μια ζύμη εύπλαστη που θα κολλάει ελαφρώς, ελάχιστα στα χέρια.
- Λαδώνετε ένα καθαρό μπολ (πάτο και πλαϊνά) και μεταφέρετε εκεί τη ζύμη. Σκεπάζετε με πετσέτα και την αφήνετε σε ζεστό σημείο χωρίς ρεύματα να φουσκώσει. Όταν διπλασιαστεί σε όγκο αλευρώνετε τον πάγκο σας και βγάζετε εκεί τη ζύμη. Την αλευρώνετε ελαφρά κι από πάνω και ξεκινάτε να ζυμώνετε και με τα δυο χέρια μέχρι να γίνει εύπλαστη.
- Πλάθετε τη ζύμη σε ρολό και κόβετε 7-8 κομμάτια όμοιου μεγέθους. Βάζετε το νερό σε ρηχό και πλατύ μπολ και διαλύετε μέσα το πετιμέζι. Βάζετε και το σουσάμι σε ένα δεύτερο μπολ.
- Παίρνετε ένα τα κομμάτια ζύμης που κόψατε και τα ανοίγετε σε κορδόνια. Τα κλείνετε σε κουλούρια και πλάθετε λίγο την ένωση να κλείσει καλά. Βουτάτε ένα ένα τα κουλούρια στο διάλυμα με το πετιμέζι και μετά τα ρίχνετε στο σουσάμι. Πρέπει να πάει παντού λέμε.
- Προθερμαίνετε το φούρνο στους 200οC στον αέρα και στρώνετε με χαρτί ψησίματος 2 ρηχά ταψιά. Μεταφέρετε τα κουλούρια (από 4 στο καθένα) στα ταψιά και ψήνετε ένα ένα τα ταψιά στον προθερμασμένο φούρνο μέχρι να ροδοκοκκινίσουν. Τα βγάζετε από το φούρνο τα βρέχετε με λίγο νερό και τα ξαναβάζετε στο φούρνο για μερικά λεπτά ακόμη. Αυτό θα τα κάνει πολύ τραγανά.