Ο φίλος μου ο Βαγγέλης μου έφερε μέσα σε ένα βάζο που παλιότερα φιλοξενούσε μέλι, λίγο από το προζύμι που είχε πιάσει μόνος του και είχε στο ψυγείο του. Μου εξήγησε ότι αυτό ήταν αρκετό για 1 κιλό τουλάχιστον αλεύρι και πως μπορούσα να το αφήσω κι εγώ να κοιμάται στο ψυγείο αν δεν έφτιαχνα αμέσως ψωμί. Για να το χρησιμοποιήσω όμως θα έπρεπε να βγάλω αποβραδίς εκτός ψυγείου όσο προζύμι χρειαζόμουν και να κρατήσω στην άκρη το υπόλοιπο για μιαν άλλη φορά. Για να «ξυπνήσω» αυτό που έβγαλα από το ψυγείο θα έπρεπε να το ταΐσω με 1 φλιτζάνι αλεύρι και 1/2 φλιτζάνι νερό και να το αφήσω να φουσκώσει πάλι για 12 ώρες, να το «αναπιάσω» δηλαδή πριν το χρησιμοποιήσω. Έτσι κι έκανα. Μόνο που αποπειράθηκα να φτιάξω ψωμί κριθαρένιο, πράγμα δύσκολο γιατί το κριθάρι κάνει βαρύ αλεύρι, αλλά στο τέλος τα κατάφερα απ’ ότι φάνηκε. Την επόμενη φορά που θα φτιάξω ψωμί σκέφτομαι να το αρωματίσω με διάφορα. Ίδωμεν…
Υλικά
- 3 ½ φλιτζάνι του τσαγιού προζύμι «ανάπιασμα»
- 1 κιλό κριθαρένιο αλεύρι
- 400γρ. περίπου αλεύρι για όλες τις χρήσεις
- 2 κουτ. γλυκού αλάτι
- 1 κουτ. σούπας ζάχαρη
- ½ φλιτζανάκι του καφέ ελαιόλαδο
- 700ml περίπου νερό χλιαρό
Εκτέλεση
- Ανακατεύετε το κριθαρένιο αλεύρι με το απλό σε ένα μπολ μαζί με το αλάτι και τη ζάχαρη. Κάνετε λακκούβα στο κέντρο και ρίχνετε το προζύμι και το μισό ελαιόλαδο, Προσθέτετε σταδιακά το νερό και ζυμώνετε με τις παλάμες στην αρχή και με μπουνιές στη συνέχει μέχρι να πάρετε μια μαλακιά ζύμη που δεν θα κολλάει στα χέρια σας.
- Λαδώνετε με το υπόλοιπο ελαιόλαδο ένα μπολ μεταφέρετε εκεί το ζυμάρι και το αφήνετε σκεπασμένο με πετσέτα για 2-3 ωρίτσες περίπου σε ζεστό μέρος χωρίς ρεύματα να φουσκώσει. Το μεταφέρετε τότε σε ταψάκι στρωμένο με λαδωμένο χαρτί ψησίματος και το αφήνετε να φουσκώσει ξανά. Προθερμαίνετε το φούρνο στους 200οC στον αέρα.
- Βάζετε και ψήνετε το ψωμί για 20 λεπτά. Μετά χαμηλώνετε τη θερμοκρασία στους 180οC και συνεχίζετε το ψήσιμο για 40 λεπτά τουλάχιστον, μέχρι να ροδοκοκκινίσει και να κάνει ωραία τραγανή κρούστα.
Για να πιάσετε το δικό σας προζύμι:
- Ανακατεύετε 1 φλιτζάνι αλεύρι με ½ φλιτζάνι νερό σε πλαστικό δοχείο που κλείνει αεροστεγώς. Κλείνετε το δοχείο, το σκεπάζετε με βαριά πετσέτα ή κουβέρτα και αφήνετε το μίγμα σε μέρος μακριά από ρεύματα ή κρύο μέχρι την άλλη μέρα. Επαναλαμβάνετε την διαδικασία άλλες δυο φορές (για δυο μέρες ακόμα) προσθέτοντας κάθε φορά από 1 φλιτζάνι αλεύρι και ½ φλιτζάνι νερό (σύνολο: 3 φλιτζάνια αλεύρι και 1 ½ φλιτζάνι νερό. Με αυτό τον τρόπο «ταΐζετε» το προζύμι για να γίνει η σωστή ζύμωση και να φουσκώσει. Διατηρείτε το προζύμι στο ψυγείο για 10 μέρες.
- Για να ζυμώσετε πρέπει να βγάλετε το προηγούμενο βράδυ από το ψυγείο όση ποσότητα προζύμι χρειάζεται η συνταγή σας και να το ανακατέψετε με ½ φλιτζάνι αλεύρι και ¼ (ένα τέταρτο) φλιτζανιού νερό. Το αφήνετε σε θερμοκρασία δωματίου για 12 ώρες τουλάχιστον. Αυτό το έτοιμο προς χρήση προζύμι λέγεται «ανάπιασμα». Αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε όλο το προζύμι για να φτιάξετε ψωμί τότε θα αφαιρέσετε περίπου 1 φλιτζάνι από το προζύμι και θα το «ταΐσετε» με 1 φλιτζάνι αλεύρι και ½ φλιτζάνι νερό. Θα το σκεπάσετε και θα το αφήσετε όλο το βράδυ σε ζεστό μέρος να φουσκώσει πάλι πριν το φυλάξετε στο ψυγείο.